Συζήτηση για την εφαρμογή του Πλαισίου της Στρατηγικής της UNECE για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (ΕΑΑ) από το 2021 έως το 2030, το οποίο εγκρίθηκε χθες στη Λευκωσία, είχαν σήμερα Υπουργοί Παιδείας, ακαδημαϊκοί, τεχνοκράτες εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, μη - κυβερνητικών Οργανώσεων και της νεολαίας.
Στην πρώτη Συνάντηση Υψηλού Επιπέδου Υπουργών Παιδείας για την Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, που έγινε την Πέμπτη στο πλαίσιο της 9ης Υπουργικής Συνόδου για το Περιβάλλον στην Ευρώπη, της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (UNECE) που πραγματοποιείται στη Λευκωσία, τονίστηκε η ανάγκη για μια ολιστική, διαθεματική και διεπιστημονική προσέγγιση της αειφόρου εκπαίδευσης.
Στην εναρκτήρια ομιλία του ο Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας της Κύπρου Πρόδρομος Προδρόμου, έκανε λόγο για ιδιαίτερη σημασία της Συνόδου ώστε να δοθεί η ευκαιρία σε Υπουργούς Παιδείας να στοχαστούν επί του νέου πλαισίου μέχρι το 2030 ενώ παράλληλα, να αναπτυχθεί δικτύωση και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και εμπειριών.
Η αειφορία ένα ανοιχτό και εξελισσόμενο πεδίο
Μια εκ των βασικών Ομιλητών στη Σύνοδο, η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Γεωργία Λιαράκου αναφέρθηκε στη στασιμότητα που υπάρχει στην εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία παρά τη διεθνή αναγνωρισιμότητα της σημασίας της. Για τον λόγο αυτό η κ. Λιαράκου αναφέρθηκε σε πέντε μύθους που αφορούν τη συγκεκριμένη εκπαίδευση και στην αντίστοιχη αλήθεια που τους ακυρώνει.
Είπε επίσης ότι τα ζητήματα της αειφόρου εκπαίδευσης δεν σχετίζονται μόνο με τομείς των τεχνολογικών και φυσικών επιστημών, αλλά χρειάζεται συνέργεια κοινωνικών και φυσικών επιστημών και διεπιστημονικότητα.
Σημείωσε παράλληλα ότι ο βασικός στόχος της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη (ΕΑΑ) δεν είναι η μετάδοση γνώσεων, αλλά πρωτίστως τα ζητήματα αειφορίας είναι ζητήματα αξιών, στάσεων και σχετίζονται με αντικρουόμενα συμφέροντα.
Συμπλήρωσε ότι η αειφορία δεν είναι έτοιμη έννοια που πρέπει να μεταδοθεί ως γνώση, αλλά μια ιδέα, ένα όραμα για το οποίο πρέπει να τεθούν στόχοι και προτεραιότητες μέσα από έρευνα και δημοκρατική διαδικασία. Πρόσθεσε ότι η εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη είναι εκπαίδευση για τη δημοκρατία και το κτίσιμο συναινέσεων.
Τέλος ανέφερε ότι το να βάλουμε επιπλέον ώρες για την περιβαλλοντική εκπαίδευση είναι το πρώτο βήμα. Ωστόσο χρειάζονται αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης του σχολείου, στις πολιτικές και στην κοινότητα.
Η ΕΑΑ, πρόσθεσε, είναι ανοικτό και εξελισσόμενο πεδίο. Συνεχάρη παράλληλα την Κύπρο για τα καλά παραδείγματα που δίνει με τη θεσμοθέτηση μονάδας για Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Αειφορία στο Υπουργείο Παιδείας, αναφέροντας ότι το παράδειγμα αυτό θα πρέπει να το ακολουθήσουν περισσότερες χώρες.
Ανάγκη αλλαγής πορείας του εκπαιδευτικού συστήματος προς την αειφορία
Ο δεύτερος βασικός ομιλητής ο Αναπληρωτής Καθηγητής στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο του Βελγίου και της Ολλανδίας Βιμ Λάμπρεχτς, αναφέρθηκε στο ρόλο των εκπαιδευτικών στη μάθηση για την αειφορία. Σημείωσε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα χρειάζεται μια σαφή αλλαγή πορείας προς ένα βιώσιμο μέλλον, ώστε να μπορέσουν οι εκπαιδευτικοί να ανθίσουν και να ευημερήσουν και να συνεισφέρουν με νόημα στην εκπαίδευση για την αειφόρα.
Χαρακτήρισε λάθος να εστιάζεται η κοινωνία και η εκπαίδευση στα οικονομικά αποτελέσματα και στην αποδοτικότητα, αναφέροντας ότι οι πολίτες δεν μπορούν με αυτό τον τρόπο να έχουν μια ευημερούσα και με νόημα ζωή.
Ανέφερε ότι ο εκπαιδευτικοί θα πρέπει οι ίδιοι να εκπαιδευτούν κατάλληλα για την αειφορία, ώστε εκπαιδεύσουν και να δώσουν όραμα για το μέλλον στους νέους. Είπε ότι η συγκεκριμένη εκπαίδευση πρέπει να μπει στο αναλυτικό πρόγραμμα όχι όμως κατακερματισμένα.
Η Επικεφαλής της Μονάδας Βιώσιμης Ανάπτυξης Σύμβουλος του Εκτελεστικού Γραμματέα της UNECE Μόνικα Λιν είπε ότι αναθεωρούνται όλοι οι στόχοι της βιώσιμης ανάπτυξης στην περιοχή της Ευρώπης. Η υλοποίηση των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης απαιτεί μια διατομεακή συνεργασία, κάτι που όπως είπε, αποτελεί πρόκληση για τα κράτη-μέλη και τον ΟΗΕ. Η Στρατηγική για την ΕΑΑ, πρόσθεσε, θα ωθήσει την υλοποίηση των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης. Τόνισε επίσης τη σημασία της εμπλοκής των Υπουργείων Οικονομικών και άλλων αρμόδιων τομέων.
Η Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον Συλβί Μοτάρντ είπε ότι ΕΑΑ είναι ένα κυρίαρχο εργαλείο για να αντιμετωπιστούν διάφορες προκλήσεις που επηρεάζουν ολόκληρο τον πλανήτη. Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, όπως είπε, στην εκπαίδευση των νέων για να αλλάξουν πρότυπα συμπεριφοράς και κατανάλωσης.
Η Διευθύντρια του Γραφείου Διασύνδεσης της UNESCO στη Γενεύη και εκπρόσωπος της UNESCO στα Ηνωμένα Έθνη Άννα Λουίζα Τόμσον Φλόρες είπε ότι η ΕΑΑ μπορεί να δώσει τα εργαλεία για να βρεθούν λύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, να αλλάξει ο τρόπος σκέψης και είπε ότι μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι για τη βιώσιμη ανάπτυξη ως το 2030 αν όλα τα κράτη-μέλη δεσμευτούν.
Ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης για τη Μεσόγειο Νασέρ Κάμελ, ανέφερε ότι η Μεσόγειος αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για άλλες περιοχές, αλλά δεν έχει έρθει ακόμα η πραγματική αλλαγή, με την αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών. Η ΕΑΑ, ανέφερε, αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο που θα επιτρέψει την επίτευξη όλων των στόχων, εργαλείο ειρήνης και πολιτισμικής επανάστασης.
